کلیات دیوان میرزا احمد صبور کاشانی

پایان نامه
چکیده

«یکی دیگر از طوایف عمّال خجسته اعمال کاشان سلسلة مرحوم فتحعلی خان ملک الشعرا متخلص به صبا، دنبلی الاصل، کاشانی الوطن مشهور به طایفة ضرّابی است. «اولاً باید دانست که دنبل کجاست؟ ملک ناصر در تاریخ آداب ملوک می گوید: دنبل از محال خوی است و کوه آن در کوهستانات دیاربکر است. گویا یکپارچه سنگ بی راه است و پیوستگی به کوه دیگر ندارد. اطرافش جنگل های دشتی، از پس جنگل ها، کوه های بلند است و شطّ از او بدو رود به اطراف آن می گذرد. کوه سنجران و قلعة آن در اطراف شط واقع، هیچ سلطانی به آن کوه و طایفة دنبلی دست نیافته.»(تاریخ کاشان/ 320) «و امّا وجه تسمیة طایفة ملک الشعرا به ضرّابی از چه روی است؟ مکشوف باد که در سنة یکهزار و هشتاد و پنج هجری امیرغیاث الدین بیک پسر علیخان ملقب به امیرصفی قلی خان دنبلی که سردار و سپهسالار لشکر صفویه بود و در رکاب شاه عباس ثانی به تسخیر ولایت قندهار؛ شد از جمله سپاهیان چهارهزار تن از خوانین و کدخدازادگان دنبل را همواره ملازم داشت... . به یک باره حکم یورش داد. نظر به آن که ملازمان دنبلی متهورانه پیشاپیش سپاه رزم می دادند یک تن به سلامت بازنگشت. بعد از آن که قلعه را مفتوح و متصرف و از غبار معاندین مصفّا داشت و مراجعت به اصفهان نمود نامة قهرآمیزی از امیرمرتضی قلی خان برادرش که بیگربیگی آذربایجان و حکمران دنبل و کردستان بود مطالعه کرد که به ضعف و خرافت پیری، جوانان دنبلی را به عرضة اتلاف فرستادی. سخت دل تنگ شد. چندی با نهایت حزن و ملال تقبیل سدّة سلطنت می نمود. روزی شاه عباس(دوم) از روی دلجویی فرمود: هر خواهشی داری بخواه. عرض کرد عمرم به آخر رسید. لقمة نانی طالبم که بقیّة عمر را در دارالمومنین کاشان به عبادت خدا و دعای دولت پادشاه گذرانم. مسئول و مأمولش مقبول و قراء ساروق و نصرآباد و علی آباد و نیاسر و اسحق آباد و لختی از مزارع حومه و ضرّاب خانة مبارکة کاشان را به صیغة تیول در وجه مواجب او مبذول داشت. او به کاشان آمده و رحل اقامت گزید. و بعد از فوت او از کارداران حضرت شاه عباس ثانی برای امیرشریف بیک، پسرش لقب عباس منظورخانی رسید و به خلعتی فاخر مفتخر و مباهی شد و تیولات مزبوره و ضرّابخانه مبارکة کاشان را متصرف گشت و اولاد امجادش در السنه و افواه مردم کاشان به طایفة ضرّابی مشهور شدند.»(همان/ 324-323-322) طبق اظهارنظر مؤلّف تاریخ کاشان، نسب طایفة امیران دنبلی که بعداً طایفة ضرّابی کاشان و اجداد صبا و صبور کاشانی را به وجود آورده اند، با سی و چهار نسل به انوشیروان می رسد که اسامی آنان را نیز آورده است.(براساس تاریخ هفت اقلیم، الفی، تاریخ جهان نما، احسن القصص، مجمع التواریخ، تاریخ اخشیدی، تاریخ گزیده، ظفرنامه) همچنین براساس تاریخ اخشیدی و تاریخ شاه اسماعیل، زمانی که سلطان محمد فاتح به جنگ اوزون حسن پادشاه آق قویونلو آمد. شاهوردی بیک دنبلی با سلطان حیدر صفوی که خاله زادة یکدیگر و خواهرزادة اوزون حسن بودند در جنگ به همراه اوزون حسن دلاوری و شجاعت زیاد نشان دادند و لشکر سلطان محمد را منهزم ساختند. ...«حَسنِ پادشاه از آن حُسن شجاعت و دلاوری که آن روز از خواهرزادگان خود مشاهده فرمود، خدیجه سلطان دختر بزرگ خود را به سلطان حیدر و مرضیه سلطان دختر کوچکترش را به شاهوردی سلطان بیک دنبلی عقد بست. شاه اسماعیل صفوی از خدیجه سلطان و امیر بهروز ملقب به امیر سلیمان خان از مرضیه سلطان به وجود آمدند. پس معلوم شد که شاه اسماعیل صفوی و امیرسلیمان خان دنبلی خاله زادة یکدیگر و نوادگان حسن پادشاه بوده اند.»(تاریخ کاشان/ 247-246)

۱۵ صفحه ی اول

برای دانلود 15 صفحه اول باید عضویت طلایی داشته باشید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

سبک صبور (نگاهی به شعر و شخصیت صبور کاشانی)

میرزا احمد کاشانی متخلّص به «صبور»، برادرزاده فتح‌علی خان صبا، از شاعران توانا و کم‌شناخته دوره قاجار است. او در سده سیزدهم هجری در کاشان متولّد شد و نزد پدر و عموی خویش تربیت یافت و از آنان شاعری آموخت. او از شاعران عهد فتح‌علی شاه و از ندیمان دربار وی بود که بعد از استقرار عباس میرزا در آذربایجان، از دارالخلافه به آنجا رفت و نزد وی مقام و منزلت پیدا کرد و از منشیان خاص او شد. در سال 1228 هـ.ق د...

متن کامل

آسیب‌شناسی اعتماد اجتماعی در دیوان فیض کاشانی

با مطالعه دقیق اشعار عرفانی ملا محسن فیض کاشانی، این نکته آشکار می‌شود که وی در کنار دقایق و ظرایف عرفانی، از تاریخ اجتماعی روزگار خود غافل نمانده است. در این میان، آسیب‌های انسانی و اجتماعی و جنبه‌های منفی شخصیت و رفتار انسانی، که زمینه‌ساز بی‌اعتمادی در روابط اجتماعی است، مورد توجه قرار گرفته است. از نظر فیض، عناصری چون جهل، عیب‌جویی، نفاق و شکاف گفتار و عمل، بدبینی، ریا و تظاهرگرایی، عدم وفا...

متن کامل

مبانی عرفانی در دیوان اشعار فیض کاشانی

فیض کاشانی از اعاظم فقها، حکما، مفسّران و صاحب نظران اسلامی است. او علاوه بر مقام علمی و فلسفی و عرفانی، از ذوق شاعری نیز بهره داشته است. در عرفان بیشترتحت تأثیر افکار محیی‌الدّین عربی و در فلسفه تحت تأثیر ملّا صدرا و در اخلاق از مشرب امام محمّد غزّالی تأثیر پذیرفته است. این گفتار به بررسی اجمالی شعر و مبانی عرفانی او در دیوان اشعارش ‌پرداخته است.

متن کامل

حدیث عشق در دیوان فیض کاشانی

عرفای بزرگی چون غزالی، سنایی، عطار و مولوی، عشق را موهبتی بزرگ از سوی معشوق ازل، در حقّ عاشقان می‌دانند و با وجود مجاهدت و ملازمت شریعت، بر کشش و جذبه، به عنوان بهترین و نزدیک‌ترین راه وصول به معشوق پا می‌فشارند. «فیض کاشانی» نیز با وجود علم به مشکلات و موانع بی‌شمار از جمله فراق، درد و رنج، ملامت زهّاد ریایی، غیرت معشوق و نظایر آن‌ها، و نیز با اعتقاد به سیر و سلوک عملی و انجام عبادات واجب و حتی،...

متن کامل

تصحیح نسخه خطی کلیات میرزا محمدتقی ناظر متخلص به اشرف

در مجموعه ی میراث مکتوب ایران، نسخه های خطی از جایگاه ویژه ای برخوردارند. بخش اعظم تحول اندیشه ای پیشینیان ما از طریق این نسخه ها به دست ما رسیده است. بنابراین روز به روز بر ضرورت تصحیح وچاپ این منابع افزوده می شود؛ چرا که معرفی این آثار می تواند ما را نسبت به سیر تحول شعرفارسی در دوره های مختلف آگاه کندو به تییین درست تر سبک های شعر فارسی رهنمون شود. با توجه به این ضرورت ها، نگارنده در این رس...

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


نوع سند: پایان نامه

وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علامه طباطبایی - دانشکده ادبیات و زبانهای خارجی

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023